Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (”Teklif”) 18.07.2024 tarihinde TBMM’ye sunulmuştur. İşbu Teklif ile 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun (”TKHK”) ve 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun (”E-Ticaret Kanunu”)’da düzenlenen önemli değişikliklere aşağıda değinilecektir.

 

I. Reklam Kurulunun İdari Para Ceza Uygulamasına İlişkin Düzenlemeler

 

• Teklif gerekçesinde de belirtildiği üzere halihazırdaki ticari reklam ve haksız ticari uygulamalar hakkında maktu olarak belirlenmiş olan idari para cezaları çoğu zaman yetersiz kalarak caydırıcılık özelliğini yitirmiştir. Bu çerçevede Reklam Kurulu tarafından uygulanan idari para cezalarının alt ve üst sınırları aşağıdaki gibi belirlenmiş olup, aykırılığı gerçekleştirenin kusuru ve ekonomik durumu gibi hususlar değerlendirilerek miktarın belirlenmesi Reklam Kurulu’nun takdirine bırakılmıştır:
  1. Yerel düzeyde yayın yapan televizyon kanalı aracılığı ile gerçekleşmiş ise 110 bin ₺’den 1 milyon 100 bin ₺’ye kadar,
  2. Ülke genelinde yayın yapan televizyon kanalı aracılığı ile gerçekleşmiş ise 2 milyon 210 bin ₺’den 22 milyon 100 bin ₺’ye kadar,
  3. Süreli yayınlar aracılığıyla gerçekleşmiş ise (a) ve (b) bentlerinde belirtilen cezaların yarısı kadar,
  4. Yerel düzeyde veya uydu üzerinden yayın yapan radyo kanalı aracılığı ile gerçekleşmiş ise 60 bin ₺’den 600 bin ₺’ye kadar,
  5. Ülke genelinde yayın yapan radyo kanalı aracılığı ile gerçekleşmiş ise 600 bin ₺’den 6 milyon ₺’ye kadar,
  6. Uydu üzerinden yayın yapan televizyon kanalı veya internet aracılığı ile gerçekleşmiş ise 600 bin ₺’den 6 milyon ₺’ye kadar,
  7. Kısa mesaj aracılığı ile gerçekleşmiş ise 280 bin ₺’den 2 milyon 800 bin ₺’ye kadar,
  8. Diğer mecralar aracılığı ile gerçekleşmiş ise 60 bin ₺’den 600 bin ₺’ye
  9. Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı ve ekonomik bütünlük içinde bulunduğu elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların elektronik ticaret pazar yerleri üzerinden yurt dışına yapılan satışların tutarının,

• Haksız ticari uygulamalar için öngörülen temel idari para cezası 60 bin ₺’den 600 bin ₺’ye kadar, ülke genelinde gerçekleşmesi durumunda ise 600 bin ₺’den 6 milyon ₺’ye kadar olacak şekilde değiştirilmesi öngörülmektedir.
• Halihazırda uzlaşma kapsamında olan Ticaret Bakanlığı’nca veya il ticaret müdürlüklerince verilen idari para cezalarının yanında artık Reklam Kurulu’nca verilen idari para cezaları da uzlaşma kapsamında olacak.

 

 

II. Tüketici ve Konut Finansmanı Kredilerine İlişkin Düzenlemeler

 

• Tüketici kredisi ve konut finansmanı sözleşmelerinin geçerliliği için yazılılık şartına ek

olarak mesafeli de yapılabileceği de düzenlenmiştir.

• Belirli süreli kredi ve konut finansmanı sözleşmeleri uyarınca krediye ilişkin banka hesabı açılması halinde hesabın kredinin ödenmesiyle birlikte kapatılmaması için tüketicinin sunması gereken yazılı talep artık kalıcı veri sağlayıcısıyla da

 

III.Doğrudan Satışlara İlişkin Düzenlemeler

 

• Daha önceden yönetmelikle düzenlenmesi öngörülen doğrudan satış sistemi Teklifte detaylı olarak düzenlenmiştir. Taslağa göre doğrudan satış sistemi; doğrudan satış şirketi tarafından oluşturulan ve iş sözleşmesi ile istihdam edilmeyen bağımsız temsilci, distribütör, danışman ve benzeri isimlerle komisyon, prim, teşvik ve ödül gibi menfaatler karşılığında faaliyet gösteren doğrudan satıcıların tüketicilere mal veya hizmet pazarladığı satış
• Doğrudan satış şirketleri sermaye şirketi olmak zorunda olup ayrıca yönetmelikle belirlenecek diğer koşulları da sağlaması
• Doğrudan satış sistemi, sisteme yeni satıcılar kazandırmak amacı gütmeyecektir. Elde edilen kazanç mal veya hizmetin tüketicilere satışını esas alacak ve yönetmelikle belirlenen diğer ilkelere uyum sağlanacaktır.
• Doğrudan satıcılar, tüketiciden yenileme, paket, ücret aidat ve benzeri isimler altında satış konusu mal veya hizmet dışında belge almayacaktır. Şirket tarafından belirlenen miktar veya tutarda mal veya hizmet alınması, doğrudan satıcının sistem içerisindeki seviyesini belirlemeyecektir.
• Doğrudan satış sistemi kapsamında mal veya hizmet satın alan tüketici, otuz gün içerisinde gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin cayma hakkını kullanabilecektir. Cayma bildirimi gerek doğrudan satıcıya gerek doğrudan satış şirketine yapılabilecektir.

 

IV. E-Ticaret Kanunu Değişikliklerine İlişkin Düzenlemeler

 

• Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların lisans alma yükümlülüğü halihazırda mevcut olup lisans ücretinin hesaplanmasına ilişkin değişiklik yapılması planlanmaktadır. Teklifte elektronik ticaret pazar yerleri üzerinden yurt dışına yapılan satışlar hesaba dahil edilmemekte olup hesaplama aşağıdaki gibidir:
• Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı net işlem hacminin, ETBİS verileri kullanılarak hesaplanan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcıların net işlem hacimleri toplamının yüzde yirmisinden fazla olmaması şartıyla, izleyen takvim yılında gerçekleştirilen;

1. Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı ve ekonomik bütünlük içinde bulunduğu elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların elektronik ticaret pazar yerleri üzerinden yurt dışına yapılan satışların tutarının,
2. Yatırımların proje bazında desteklenmesine dair mevzuat uyarınca Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından yatırım teşvik belgesi alınarak gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarının, iki katı o takvim yılına ilişkin net işlem hacminden