RekabetE-Pazaryeri Platformları Sektör İncelemesi Nihai Raporu Değerlendirilmesi

16/05/2022

Rekabet Kurumu’nun (“Kurum”) e-pazaryeri platformlarına ilişkin incelemeleri sonucunda 2020 tarihinde başlatmış olduğu mevzuat çalışması kapsamında hazırlanan E-Pazaryeri Platformları Sektör İncelemesi Nihai Raporu (“Nihai Rapor”) tamamlanarak Nisan 2022 tarihinde yayınlanmıştır. Söz konusu inceleme çerçevesinde Kurum ilk olarak Nisan 2021 tarihinde E-Pazaryeri Platformları Sektör İncelemesi Ön Raporu (“Ön Rapor”) yayınlayarak kamuoyuna sunmuştur. Ön Rapor’un yayınlanması ile e-pazaryeri platformlarının faaliyetlerine ilişkin değerlendirmeler ve politika önerileri dikkate alınarak Nihai Rapor hazırlanmıştır.

İşbu çalışma kapsamında e-pazaryerlerinin davranışlarından kaynaklanan olası rekabet sorunları ve nihai politika önerileri ele alınacaktır.

 

  • TESPİT VE DEĞERLENDİRMELER
    • E-Pazaryerlerindeki Olası Rekabet Sorunları

Nihai Rapor, e-ticaretin önemli aktörlerinden biri olan e-pazaryeri platformlarını tüm yönleri ile ele almayı ve pazarda olası rekabet sorunlarını tespit ederek bu alandaki rekabet hukuku uygulamalarına rehber olacak politikaların seçeneklerini belirlemeyi amaçlamaktadır.

Bu kapsamda aşağıdaki tabloda da görüldüğü üzere üç temel başlık altında olası rekabet sorunları ele alınmıştır: platformlar arası rekabeti aksatabilecek sorunlar, platform içi rekabeti aksatabilecek sorunlar ve tüketicilere yönelik endişeler.

 

Platformlar Arası Rekabet Platform İçi Rekabet Tüketici Endişeleri
En Çok Kayrılan Müşteri (EKM) Koşulu

 

Rekabet Etmeme Yükümlülüğü

 

Tüketici ve Satıcı Tarafından Çoklu Erişimi Sınırlandıran Uygulamalar

Haksız Ticari Uygulamalar

 

Pazaryerinde Faaliyet Gösteren Satıcılar Arasında Ayrımcılık

 

Pazaryeri ve Satıcıların Topla – Dağıt Tipi Kartellere Eğilimi

Fiyat Temelli Endişeler

 

Veri Temelli Endişeler

 

Tüketici Bağımlılığı ve Sadakat Uygulamaları

 

İnovasyonun Azalması

 

Olası rekabet sorunlarının tespit ve değerlendirilmesi detaylıca ele alınmış olup tespit edilen sorunlar üzerine müzakere edilmiştir. Ön Rapor aşamasında tartışılan politika önerileri sonucunda ise Nihai Rapor çerçevesinde politika önerileri şekillendirilmiştir.

 

    • Politika Önerileri

Öne çıkan söz konusu rekabet sorunlarına ve endişelere yönelik olarak, pazarın rekabetçiliğini temin etmek üzere, birbirini tamamlayıcı nitelikte üç politika önerisinin hayata geçirilmesi uygun görülmüştür. Bu kapsamda Nihai Rapor ile Kurum:

  • Pazarın rekabetçiliğini arttırmak ve korumak adına Ön Rapor’un “geçit bekçisi niteliğindeki teşebbüslerin belirlenerek, bunların kaçınmakla yükümlü oldukları davranışların öncül (ex-ante) bir yasal düzenleme ile hayata geçirilmesi” önerisinin hayata geçirilmesinin uygun olacağını,
  • Ön Rapor’un “mevcut rekabet hukuku kurallarının platformlar bakımından uygulanmasındaki belirsizlikleri ortadan kaldırmak ve uygulamayı güçlendirmek üzere ikincil mevzuatın gözden geçirilerek güncellenmesi” önerisi doğrultusunda rekabet hukuku kurallarının nasıl uygulanacağını düzenleyen ikincil mevzuatın güçlendirilmesi gerektiğini ve,
  • Ön Rapor’un “sektörün geneline hâkim asimetrik pazarlık gücüne yönelik olarak ikili ilişkilerde referans teşkil etmek üzere bir Platform Davranış Kodu düzenlemesinin hayata geçirilmesi” önerisi çerçevesinde platformlara birtakım yükümlülükler getirerek satıcılara getirilen sözleşmesel değişikliklerin öngörülmesini, sözleşme koşul ve kriterlerindeki belirsizliğin giderilmesini ve veriye erişimdeki problemlerin kaldırılmasını hedeflemektedir.

 

Açıklanan politikalar doğrultusunda, Kurum tarafından dijital pazarlardaki rekabetin artması ve korunması amacı ile Ön Rapor’da değinilen geçit bekçisi düzenlemesi önerisi ile öncelikle geçit bekçisi olan pazaryerlerinin tespiti ve ardından uymakla yükümlü olacakları davranışlara ek olarak, önemli pazar gücüne sahip teşebbüslere yönelik mevzuat çalışması yapılması uygun görülmüştür.

Ayrıca, önemli pazar gücüne sahip teşebbüslerin yerine getirmesi gereken yükümlülüklere açıklık kazandırmak ve ilgili mevzuatın uygulama koşullarını netleştirmek adına ek bir ikincil mevzuat çalışmasına ihtiyaç duyulabileceği değerlendirilmiş olup tamamlayıcı nitelikteki ikincil mevzuatın güçlendirilmesi önerilmiştir.

Son olarak, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un hâkim durumda olma eşiği dikkate alınarak ikili ilişkilerde referans teşkil etmek üzere objektiflik, şeffaflık, açıklık ve öngörülebilirlik kriterlerini barındıran Platform Davranış Kodu önerisinin hâkim durumda olmayan e-pazaryerlerini de içerecek şekilde kapsayıcı olarak uygulanmasının gerekebileceği ve bu nedenle ilgili bakanlıklarca hayata geçirilmesinin uygun olduğu değerlendirilmiştir.

 

  • SONUÇ

Politika önerileri ve tespitleri ile dijitalleşmeye uyum sağlama konusunda önemli incelemeler yapan Kurum, uyum projelerinin gerekliliğini benimsemiştir. Kurgulanan politikalar ile sözü edilen öneriler değerlendirildiğinde; Kurum tarafından öne sürülen politika tavsiyeleri ve rekabetçi değerlendirmelerin çoğunun AB düzeyindeki düzenlemeler (AB Dijital Pazarlar Yasası) ile paralel seyrettiği ve yeni rekabet hukuku düzenlemelerinin sinyallerinin verildiği anlaşılmaktadır.

https://uzunkeskin.com/wp-content/uploads/2021/10/cropped-uk_logo-04-e1634148990611.png
Esentepe Mah. Büyükdere Cad. No:13, River Plaza 34394 Şişli/İstanbul
0212 975 2643
info@uzunkeskin.com

Follow us:

Tüm hakları saklıdır. © Uzun & Keskin Hukuk Bürosu 2022